Zo, ik heb zes weken Zuid-Amerika achter de rug … en daar wordt een mens toch zo moe van, hè? Ik ben helemaal uitgewoond en volop bezig het met een jetlag gepaard gaande oblomovisme van me af te schudden, maar toch ook lustig van hart. Ik heb weer eventjes een fraai gemeubileerde bruine boterham gegeten en die was onbedaarlijk lekker. Geluk moet echter de bitterzoete smaak van eindigheid hebben. Eigenlijk zou ik vaker zo’n trip moeten ondernemen, want ik beleef daar monumentaal veel plezier aan, maar helaas heb ik de tijd niet voor dat soort uitspattingen, om van het geld nog te zwijgen. Ik ben geen hoogwaardigheidsbekleder, heb in dit land weinig of zelfs niets in de melk te brokkelen en kan derhalve geen beroep doen op de schatkist en de belastingbetaler om mijn snoepreizen te bekostigen.
‘He visto mucho mundo’, zegt men daarginds. Ik heb veel wereld gezien. Ik ontdekte de ene aardse glimp van de hemel na de andere en genoot met haast kinderlijke onbevangenheid van hetgeen mysterieus om zich heen woekerende natuur me bood: de rauwe solitude van zich onafzienbaar uitstrekkende landschappen, versgestreken pampa, hallucinante woestijnen, door de zon verpletterde zoutsteppen, melodieuze palmbossen, zweterige jungle, lachende grotten, zingende spelonken, rivieren en meren van gestold zilver, breidelloze bergen die als gigantische tepels het blauw van de lucht zoogden, schandalig groene wouden, ijzingwekkende gletsjers, intimiderende watervallen
Ik heb er hoegenaamd niet op mijn vingers moeten kluiven. Wel integendeel! Zelden werd ik voortreffelijker gelaafd en gespijsd. Ik ben de tel kwijtgeraakt van het aantal asado’s (1) waaraan ik deelgenomen heb, maar het zijn er tientallen, want het was daarginds volop zomer. Telkens ging dat gepaard met het verorberen van enkele empanada’s (2), gevolgd door machtige lappen vlees, die zo groot waren als een Grieks eiland en waar men, bij wijze van spreken, moeiteloos een pak kon van maken, om steevast te besluiten met het onbestaanbaar zoete dulce de leche (3).
Ik zag vanzelfsprekend de vrienden terug, die sinds jaar en dag deel uitmaken van wat ik ben, maar er is ook een ruiker nieuwe relaties tot stand gebracht, want ik heb een aantal mensen ontmoet met wie ik denkelijk kan lezen en schrijven. De tijd zal uitwijzen wie daarvan een stempeltje op mijn leven zal drukken.
Ach, ik zou lange en meeslepende documentaires over mijn Zuid-Amerikaanse avonturen kunnen draaien, of er lenige prozateksten vol enthousiaste superlatieven uit puren, maar ik kan het ook laten en hier af en toe een anekdote ontkurken als dat in mijn kraam te pas komt. Daar ben ik voor te porren. Doen dus!
(1) asado: de moeder van alle barbecues.
(2) empanada: op een appelflap lijkend deegbroodje, met hartige vulling in plaats van appelmoes.
(3) dulce de leche: caramelsaus die lijkt op het stroperige gedeelte dat men binnenin een Marsreep aantreft.
Tere apenkindjes zochten ras geborgenheid en vooral warmte bij hun ouwelui, doch een van de baby’s was bestorven en kon helemaal nergens heen. Niemand die zich om het weesje bekommerde. Rillend van de kou keek het met grote, wanhopige ogen recht in de cameralens en dus naar mij.
Voorzien van een knuppel, die het midden hield tussen een boomstam en een stevige tak, betrad hij een omheind perk, waarin zich een roetzwart varkentje ophield. Hij slaagde erin het luid krijsende dier te vangen en gaf het vervolgens een naargeestig klinkende tik op zijn kop. Tonk! Kennelijk had hij niet goed gemikt of te weinig kracht gebruikt, want het beest bleef nog wat weeklagen, tot hij het de genadeslag toediende.
Volgens een Guaranílegende — de Guaraní zijn de inboorlingen van de streek — heeft een woedende bosgod dat zootje aangericht. Hij raakte tot over zijn goddelijke oren verliefd op een maagd en zij was niet ongevoelig voor zijn avances, indachtig de wijze woorden: wie niet waagt, blijft maagd. Toen kwam plots met grote souplesse een krijger aangetreden. Nou nou! Die was zo cool dat men er biefstukken mee kon invriezen en hij had veel pijlen in zijn koker. Wel dertig! Ze vond hem beestig knap en ze zette de grote ogen van de onschuld op, om zich aan de spieren die over zijn lichaam gutsten te vergapen, want hij ging naar de mode gekleed en droeg enkel een taparrabo van zacht zeemleer. Emoties laaiden op als steekvlammen en ze probeerde tersluiks een glimp op te vangen van wat er zich achter die lendendoek ophield, maar ze deed dat niet tersluiks genoeg, want hij zag haar koekeloeren.
Ik heb me een kleine week zoekgemaakt in New York: een lang niet vertierloos stadje, dat aldoor aan de wolken krabt en vierentwintig uur per dag open is. Gisteren ben ik thuisgekomen en nu is mijn hele kadaster in de war. Ik voel me alsof ik door een kanon afgeschoten ben. Het getourmenteerde smoel dat ik vanmorgen in de badkamerspiegel ontwaarde, was dat van een buldog die op een wesp kauwt en mijn oogopslag liet slechts een minimum aan hersenactiviteit vermoeden. We zijn ondertussen enkele uren later en er staan nog steeds generaties wereldleed in mijn gelaat geëtst.
levenslange kwajongensschap en als onverbeterlijke grapjurk bekend sta, voerde ik immers zo’n ouderwetse lachzak met me mee en die had hij in gang gezet.
Een hoge boom huisvestte een drietenige luiaard van vrouwelijke kunne, die men voor het gemak met de in mijn oren welluidende naam Luana bedacht. Luana zat daar een beetje te zitten en hing daar wat te hangen, want meer mag men van een luiaard niet verwachten. Of toch? Iedere week daalde ze een keer op uiterst slome wijze af naar de begane grond, om daar een plasje te plegen en een bout uit te draaien, waarna ze opnieuw en nog trager dan een luis op een teerton omhoogklauterde. Dat bleef duren. Nee, luiaards hebben gewis hun naam niet gestolen en doen die bovendien alle eer aan. Desalniettemin was luie Luana op de een of andere manier zwanger geraakt. Je houdt het haast niet voor mogelijk.
Omdat ik een hevige fan van deze wondermooie bergen en de daarmee gepaard gaande dalen ben, en vooral ook omdat ik bijzonder aangename herinneringen bewaar aan hetgeen ik in die verrukkelijke contreien mocht beleven, besteedde ik enige aandacht aan de afbeelding. Ik keek naar de niet te onderschatten Pordoipas: een weg die kronkelend als een aal in doodsnood door een intimiderend landschap meanderde en zodoende in niet geringe mate aan het toeristische verwachtingspatroon voldeed. Een inzet in de bovenhoek toonde de herberg die aldaar op de pashoogte gastvrijheid biedt. In de buurt van dat etablissement speelde zich jaren geleden het tafereel af, dat ik hieronder met woorden voor jullie zal schetsen.