Tag: Nederlands
‘t Is huilen met de pet op
Woordvoerders ─ tegenwoordig vaak woordvoersters ─ zijn ook niet meer wat ze geweest zijn.
Men mag geredelijk van ze verwachten dat ze over enige communicatieve vaardigheden beschikken, maar dat is lang niet altijd, ja, zelfs zelden het geval.
Ze stoten teksten uit in het onverstaanbaars; ze zoeken veelvuldig hun toevlucht tot eh en euh; ze bezigen woorden die normale mensen nooit gebruiken, tenzij een kruiswoordraadsel hen daartoe verplicht; ze beschouwen voorzetsels als loslopend wild; ze morsen met superlatieven; ze zijn verslaafd aan staande uitdrukkingen en clichés en ze roeren graag wat Engels door hun Nederlands.
Ik duld geen anderstalige woekeringen in Nederlandse zinnen. Spreek je moers taal! Of hou je klep!
Beeldwoordenboek 20
Week van het Nederlands 2021
De week van het Nederlands – van 2 tot 9 oktober – loopt op zijn laatste benen en aangezien ik een grote affiniteit heb met de taal van mijn moeder wil ik daar op de valreep toch even aandacht aan besteden.
Ik zit al mijn hele leven ondergedompeld in talen en dat niet alleen beroepshalve. Niet zonder trots mag ik verkondigen dat ik er elf beheers en dan laat ik beTALEN nog buiten beschouwing. Het Nederlands, en vooral de West-Vlaamse variant ervan, draagt samen met het Spaans mijn absolute voorkeur weg en ik heb heus geen ‘week van het Nederlands’ nodig om met taal bezig te zijn. Er gaat geen dag voorbij of ik noteer enkele eigenaardigheden die ik tijdens mijn werkzaamheden in het Nederlands aantref.
Ter illustratie geef ik jullie hieronder hetgeen ik gisteren aan mijn schriftje toevertrouwde:
– Ik vind geharrewar een mooi woord
– Als ik een taart of een pizza in acht punten verdeel, ben ik die dan aan het achtendelen (naar analogie van vierendelen)?
– “Moet u er een zakje omheen?” vroeg het winkelmeisje van de bakker. Ik vond dat een originele en prettige uitdrukking.
– In het woord ‘angstschreeuw’ volgen maar eventjes acht medeklinkers elkaar op. In ‘slechtstschrijvende’ van bijvoorbeeld ‘slechtstschrijvende journalist’ zijn dat er zelfs negen.
– Ik vind uitwerpselen een raar woord.
– Tenslotte volgt hier de opsomming van de contradictiones in terminis die ik in de loop der jaren heb verzameld:
boosaardig, droefgeestig, basalt, kwaadaardig, leedvermaak, meermin, rampzalig, tuinhuis, zeeland, volledig, bergdal, vuurwater, klapzoen, monopolie, morgenavond, terugweg, zoutzuur, ijswater, ontvangstvertrek, buitenhuis, vreugdetranen, manwijf, waterstof, zandsteen, plusminus, zwartwit
Beeldwoordenboek 19
Ludivine Dedonder: een trut van Troje
O, wat erger ik me aan de in zeer hoge mate door mij misprezen Belgische minister van Defensie: de zurkeltrut Ludivine Dedonder. Als jullie willen weten waarom ik zo’n godsgruwelijke schurfthekel aan dat mens heb, moeten jullie vooral doorgaan met lezen.
Naar aanleiding van de onverkwikkelijke gebeurtenissen in Afghanistan en de daarmee gepaard gaande tussenkomsten van het Belgisch leger verscheen deze danig over het paard getilde kakmadam op mijn televisiescherm, terwijl ze geïnterviewd werd door een journalist van de VRT, zijnde de Vlaamse televisie. Desalniettemin kwam er geen enkel Nederlands woord over de lippen van dat wijf. Ze overtrad alle regels van het fatsoen door de taal van de hoofdmoot der Belgen doodgemoedereerd te negeren, waarschijnlijk omdat ze te dom of te lui is om die aan te leren. Of zou ze het Nederlands beneden haar Waalse en socialistische waardigheid vinden?
Het in meer of desnoods mindere mate beheersen van beide landstalen zou een conditio sine qua non moeten zijn voor de leden van de Belgische regering. En dus ook voor het onbeschofte schepsel en de in hoge mate door mij misprezen kakmadam: Ludivine Dedonder.
Ze komt daar niet mee weg, althans niet wat mij betreft. Als het aan mij ligt, zal ze roemloos tenondergaan.
Wat te zeggen als je kwaad bent
- Blaas mijn zak op!
- Pijp mijn fluit!
- Commandeer je hond en blaf zelf!
- Dat zou je wel laten!
- Dat mag je de koekoek!
- Doe niet zo bezopen!
- Donderstraal op!
- Drink stront door een rietje!
- Eet een kakkerlak!
- Ga bananen plukken met je moeder!
- Ga een stilleven schilderen!
- Ga eens voor een ander hol keffen!
- Ga jij eens wieberen!
- Ga op een landmijn zitten!
- Ga rondjes vliegen rond een vliegenvanger!
- Ga toch belletje trekken!
- Ga toch cactussen scheren!
- Ga toch gewoon dood!
- Hou even je klep, wil je!
- Hou even je stroopwafel!
- Hou je kakel!
- Hou je kakement!
- Hou je kanis!
- Hou nu eens op met dat gezeik!
- Hou toch je harses!
- Hou toch op met je zwakke verhaaltjes!
- Jo, ga fietsen!
- Krijg de donkerbruine touwtering!
- Krijg de kanker!
- Krijg de kledderkramp!
- Krijg de kouwe koorts!
- Krijg de pip!
- Krijg de pleuris!
- Krijg de vellen!
- Krijg de vliegende tering!
- Krijg de wratten!
- Krijg een bult!
- Krijg een staart!
- Krijg het aan je lip!
- Krijg het bloedspeen!
- Krijg het falderappes!
- Krijg de klere!
- Krijg het slingerschijt!
- Kruip in je graf!
- Kun je je karkas ergens anders heen hijsen?!
- Laat je rug maar zien!
- Laat me nooit meer zoveel tanden zien!
- Lazer toch een end op!
- Lik mijn reet!
- Lik mijn roze reet!
- Lik tussen de benen van een dooie griet en stop met zagen!
- Loop naar de Fransen!
- Loop sterren plukken!
- Opgeduveld!
- Opzouten!
- Pleur toch op, man!
- Schei toch uit met dat gezanik!
- Slik je tong in, dan kun je buikspreken!
- Sodemieter naar je moer!
- Sodemieter toch een eind op!
- Steek de moord!
- Stop er een kurk in, mannie!
- Stop maar in je toges!
- Krijg het zeepokkenlazarus!
- Val dood, mens!
- Verhang je met een eind water, dan voel je niks!
- Wie heeft jou gescheten?!
- Ik wou dat je de moord stak!
- Zak in de stront!
- Zak in een moeras!
- Krijg de vinkentering!
Van de pot gerukte vergelijkingen
In de war zijn als een hongerige baby in een topless bar.
Ergens even welkom zijn als een scheet in een lift.
Zo afgemat zijn als een komkommer in een nonnenklooster.
Even nutteloos zijn als een asbak op een motorfiets.
Even nutteloos zijn als een opblaasbare vogelpikschijf.
Even nutteloos zijn als het kammen van een bronzen paard.
Ik wil haar geen slet noemen, maar als pikken vleugels hadden, zou haar mond een luchthaven zijn.
Ip de latste stekke
Het is vandaag, 21 februari, de Internationale Dag van de Moedertaal. Mijn moeder was een West-Vlaamse en de taal die zij zong en aan mij doorgaf, blijf ik de mooiste van de aardkloot vinden, hoewel slechts weinigen dit dialect begrijpen en er wellicht daarom de spot mee drijven.
Edoch daarom niet gezeurd of getreurd. Hieronder geef ik enkele zinsneden die mijn moeder bezigde. Waar nodig geef ik er wat tekst en uitleg bij.
– Me zien ip d’hoogte van de leègte.
We zijn op de hoogte van de laagte = daaromtrent weten we wat we moeten weten.
– ’t Is stille woar dat nooit woait.
Het is stil waar het nooit waait = er is overal wel eens wat.
– ’t Is proopre woar dat nie vuul is.
Het is proper waar het niet vuil is = dat spreekt vanzelf, is logisch.
– Me goan de vos goan vloan.
We gaan de vos villen = we zullen er maar aan beginnen.
– Affeseren lik nen ooibussle teeg’n wiend.
Opschieten als een hooibussel tegen wind = heel traag opschieten.
– Beist damme da doen, peelme gin eiers.
Terwijl we dat doen, pellen we geen eieren = houden we ons niet met een onnozel klusje bezig.
– Gif moar kardjasse (busse, slunse, vanieke, sjette).
Begin er maar aan en een beetje tempo graag.
– Moagre en toai en gèren ip den droai.
Mager en taai en graag op stap (als antwoord op: hoe gaat het?).
– Ne klunten zoetekoeke.
Een uitermate dom manspersoon.
– Kust gie e bitje fiene mien beiers.
Kus jij maar fijntjes mijn kloten. Ik denk niet dat ik mijn moeder dat ooit hoorde zeggen.
– Me goan ip tjok.
We gaan op stap.
– Me goan noar ’t concert.
We gaan naar het optreden, de vertoning.
– Mè hiel miene tammesoor.
Met mijn hele hebben en houden.
– Scheur je puuste!
Maak dat je wegkomt!
– ’t Is gank toe Bussches.
Het spel zit op de wagen.
– Ipzitten en broen, lik of dat ol de klokhennen doen.
Op (het nest) zitten en broeden, zoals alle klokhennen doen. Als antwoord op: Wat ga je doen?
– Jis goan zanten.
Hij is weg, verdwenen.
– Wukne parlé!
Wat een taaltje!
En tot slot de titel van dit schrijfsel:
Ip de latste stekke.
Laat, bijna te laat (want de moedertaaldag is al halfweg).
Gedichtendag 2021
De regenworm en zijn moeder
Er was een regenworm in Sneek
die altijd naar de sterren keek,
en fluisterde: hoe schoon, hoe schoon!
Zijn moeder zei: Doe toch gewoon,
kijk naar beneden naar de grond,
dat is normaal, dat is gezond,
kijk naar beneden, zoals ik.
En toen? Toen kwam de leeuwerik!
Het wormpje, dat naar boven staarde,
zag hem op tijd en kroop in d’aarde,
maar moe die naar beneden keek,
werd opgegeten (daar in Sneek).
Dus doe nooit wat je moeder zegt,
dan komt het allemaal terecht.
Annie M.G. Schmidt