Tag: efemeriden

Selene

Ik weet uit ondervinding dat veel mensen last hebben met de schijngestalten van de maan. Op zich is dat natuurlijk geen ramp, maar bij romantische gelegenheden kan het soms handig zijn om de dingen trefzeker te benoemen en niet stommer te lijken dan men feitelijk is.

Zo was ik een keer in Spanje in het gezelschap van iemand die op me rijmde en net als ik een hoog clair-de-lune-gehalte tentoonspreidde. Tijdens een digestieve avondwandeling langs een ziltgeurend en zachtklotsend haventje raakte ik danig door haar bekoorlijkheden gekluisterd. Toen dan ook nog een blanke maansikkel boven ons de hoorns opstak, was het hek helemaal van de dam. Mijn hart gloeide op van redeloze liefde en ik ontstak in allesverzengende hartstocht, maar zij lijnde me aan met de belofte dat ik haar aan het bevallige lijf zou mogen prutsen als de maan tot volle wasdom kwam en derhalve tot vrijpostige frivoliteiten noodde, zoals bijvoorbeeld een maanstandje. Ik, stommeling, had natuurlijk niet in de gaten dat het hemellichaam in kwestie net aan het krimpen was. Drie weken later, toen het moment suprême aanbrak, bevond ik me al opnieuw in ons vermaledijde tochtgat bij de Noordzee en was de aanbedene inmiddels  tot een herinnering verwaterd.

Bijna iedereen herkent vollemaan en nieuwemaan, maar zowel het eerste als het laatste kwartier zorgen vaak voor verwarring. Daarom doe ik jullie even een ezelsbruggetje aan de hand. Het onthouden van twee Franse woordjes volstaat om alle twijfel weg te nemen:

─ premier (eerste)
─ dernier (laatste)

Als men met de maan de letter p van premier kan vormen, bevindt zij zich in het eerste kwartier en kijkt men derhalve naar een wassende maan. Is het echter de letter d van dernier, dan bevindt onze wachter zich in het laatste kwartier en spreken we van een krimpende maan. Ter verduidelijking plaats ik hiernaast nog een tekeningetje en dan hebben we ‘t gehad voor vandaag. Of nee! Morgen, 31 augustus, is het vollemaan. Dan zal Selene als een meloen aan de hemel glunderen. Of als een pannenkoek. Of als een pizza … en dat betekent amore natuurlijk!

When the moon hits your eye like a big pizza pie …

Een zee van tijd

Als we nog even zo doorgaan komt er nooit een eind aan het jaar 2012. In februari hebben we er al een schrikkeldag aan toegevoegd en tijdens de volgende nacht zadelen ze ons nolens volens, nillens willens en goed- of kwaadschiks met een schrikkelseconde op:

Een nieuwe schrikkelseconde zal in de UTC tijdschaal geïntroduceerd worden op 30 juni 2012, om 23u 59m 59s UTC.
In België en Nederland komt dit overeen met 1 juli 2012, om 01 u 59 m 59 s1.
Dit heeft als gevolg dat alle klokken in België en Nederland met één seconde vertraagd moeten worden op 1 juli 2012, om 02u 00m 00s.

Als ze denken dat ik voor die ene seconde opnieuw en nog maar eens met al mijn klokken, uurwerken en horloges zal klooien, dan hebben ze verkeerd gedacht. An me nooit niet! Ze mogen van mij het moeras inzakken met hun schrikkelseconde.

Voorjaar

Vanavond, vannacht of uiterlijk morgen kunnen we met zijn allen weer uitgebreid aan de slag met klokken, horloges, uurwerken, pendules en wat dies meer zij. De zomertijd is aangebroken en dat zullen we geweten hebben. Ik blijf er een fervente tegenstander van, maar ik leg er mij bij neer en ook te mijnent zal het vannacht om twee uur plots drie uur zijn, als ik tenminste het daarmee gepaard gaande klimmen en klauteren overleefd heb.

Ik kan jullie tevens mededelen dat ik in blijde verwachting ben. Daar kijken jullie van op, hè? Nee, ik zal de wereld en de wetenschap niet verbazen door een klein mensje uit mijn lichaam te persen, want ik heb geeneens een baarmoeder, maar morgen, 25 maart, is het zwaluwendag. Volgens de overlevering zouden deze fraaie vogels rond deze tijd uit het zuiden terugkeren, al leert de ervaring dat dit meestal enkele weken later gebeurt. Ik koester desalniettemin goede hoop dat de drie nesten onder mijn dakgoot eerlang weer bewoond zullen zijn. Het verheugt mij ieder jaar weer. Ik was eigenlijk van plan om mijn gevleugelde gasten een feestelijk welkom te verschaffen, door hun woninkjes met wat versierselen op te smukken, maar vanwege mijn hoogtevrees durf ik geen ladder op. Daarom heb ik besloten om me dit jaar tot een welkomstlied te beperken dat ik, met mijn poezen als achtergrondkoortje, zal aanheffen zodra mijn logés hier neerstrijken. We zijn al volop aan het repeteren.

De vroede vaderen van mijn woonplaats hebben beslist een toelage te geven aan wie onderdak verschaft aan zwaluwgezinnetjes. Wie tot drie nesten huisvest, strijkt 25 euro op; voor vier tot tien nesten ontvangt men 50 euro en meer dan tien nesten is goed voor 100 euro. Men stelt tevens kunstnesten ter beschikking van wie graag zijn steentje wil bijdragen om de populatie te verhogen. Ik vind dit een lovenswaardig initiatief en niet alleen omdat ik er beter van word.

Superman … eh … supermaan

Vandaag is gewis een gedenkwaardige dag, want we maken met zijn allen een uitzonderlijk lunair perigeum mee. Nu zetten de meesten van jullie vermoedelijk een gezicht van man-waar-heb-je-’t-in-vredesnaam-over. Laat die moeilijkdoenerij vooral geen reden zijn om af te haken! Een uurtje geleden was ik ook nog zo wijs als de os die in de bijbel keek, maar ondertussen is de zaak me klaar en weet ik van de hoed en de rand. Zal ik het nu even voor jullie uit de knoop doen?

Zoals jullie ongetwijfeld weten heeft onze aardkloot een bijplaneet, die met nooit aflatende ijver rondjes om ons heen draait en ons vaak in romantisch gemijmer onderdompelt. De baan die de maan beschrijft, is evenwel niet cirkelvormig, maar elliptisch, waardoor haar verwijdering van de aarde niet altijd gelijk is. Het punt waar ze het dichtst bij ons staat, heet het perigeum en omdat het de maan betreft, voegen we daar lunair aan toe. Het lunaire perigeum van vandaag, 19 maart, is enigszins uitzonderlijk, want het is het sterkste van de voorbije achttien jaar. De maan heeft zich met andere woorden sinds 1992 niet meer zo dicht in onze buurt gewaagd en zal op een afstand van ‘nauwelijks’ 356.577 kilometer aan ons voorbijscheren. Ik zie me niet meteen de sprong maken, zelfs niet met een polsstok, maar toch …

Sommige doemdenkers voorspellen dat het fenomeen extreme weersomstandigheden, vulkaanuitbarstingen en aardbevingen zal teweegbrengen. Ze zullen het graag horen, daarginds in het land van de rijzende zon. Ik zie het alleszins niet zo somber in en heb voor vanavond een etentje bij kaarslicht gepland, gevolgd door een digestieve avondwandeling bij supermaanlicht en daarna …