Tag: sterven

Ju!

Onderweg

Declerck

Ik heb hier een paar dagen geleden een drietal foto’s gepubliceerd van een door spoken en/of geesten gekraakte woning, die ik tijdens een van mijn zwerftochten op mijn weg aantrof. Nu weet ik niet of het ene verband houdt met het andere, maar nauwelijks vijftig meter voorbij dat spookhuis kneep ik de remmen dicht bij een van een gedenkplaat voorzien monumentje dat uit de wegberm oprees. Ik las:

Declerck2

Voorbijgangers, het verleden genegen,
hier in Oudenburg kom je dit kruis tegen.
Doe af uw hoed
en groet
want waar dit kruis in Oostkwaeweghe staat,
op de grens van Kwadeweg en Watergangstraat,
is het dat Raymond Declerck
terugkomend van de dorpsmolen van Klemskerk
op 12 maart 1928 is overleden
omdat hij door zijn eigen wagen werd overreden!
Zijn te jonge leven werd verstoord
vlak bij zijn huis De Rode Poort.

Mijn lenige fantasie schoot vleugelen aan en fladderde terug in de tijd, meer bepaald naar de twaalfde maart van het jaar 1928. Volgens internet moet dat een zonnige maandag geweest zijn, met een temperatuur die het vriespunt besnuffelde en een matige oostenwind die de kou doordringender maakte. Ik zag Raymond Declerck met paard en kar komen aanrijden over het weggetje, dat toentertijd nog niet in strak asfalt gehuld was, maar een zanderig pad vol putten en kuilen was. Raymond was naar de dorpsmolen van Klemskerke geweest, om er een lading meel in te slaan. Op de terugweg had hij aan alle kapelletjes en heilige huisjes aangelegd, waardoor hij behoorlijk aan de vracht was.

Toen ze nog zo’n vijftig meter van de thuishaven verwijderd waren, rook Philemon ─ zo heette het paard ─ zijn stal en het zette er nogal onverhoeds de sokken in, waardoor er een meelzak van de kar gleed en op het pad terechtkwam. De moegedronken Raymond toomde de hoogbejaarde knol in, klauterde moeizaam naar de begane grond, wankelde naar de meelzak als een herhaaldelijk aangeslagen bokser, belandde met zijn voet in een verraderlijke put, struikelde en viel.
“Dedju!” vloekte hij.
Philemon, het paard, was niet alleen oud, maar ook een beetje doof en hoorde enkel de laatste lettergreep: Ju!
En daar gingen ze. Nu ja, het paard ging alleszins, maar Raymond … Ocharme. Er bestaan heldhafterige manieren om aan je eind te komen.

Het is heel goed mogelijk dat deze versie niet strookt met hetgeen er werkelijk gebeurd is. Het zou best kunnen dat Raymond een vroom man was, die naar God en gebod leefde en nooit een druppel alcohol tot zich nam, maar dan weet ik niet op welke manier hij onder zijn eigen wagen terechtkwam. Zoeken jullie dat zelf maar uit. Ik heb het hele internet gevlooid om de ware toedracht te achterhalen, maar kreeg nul op het rekest. Ik heb er mijn bekomst van.  

Accident de parcours

Laagvlieger

Ze waren beiden heel erg oud, dat zag je er zo aan af. Hij zat in een rolstoel en zij duwde die voort met de moeite die eigen is aan de ouderdom. Het leven had veel leed in haar gelaat geëtst, maar desalniettemin bleef ze kranig glimlachen en glunderde ze haar leeftijd weg. Hij daarentegen had het smoel van een buldog die op een wesp kauwde.

Ze duwde hem het restaurant binnen, maar maakte een kleine stuurfout, zodat ze even tegen de deurstijl aanbotste.
“Kijk toch uit, stom kalf!” snauwde hij schompermuilend. “Jouw geklungel is nooit overtroffen.”

Een kelner schoot toe om te helpen en ik keek haar meewarig aan toen ze mij passeerde. Ze schokschouderde even, schudde het hoofd en glimlachte, maar het was een beetje een treurige glimlach. Hij sudderde nog na en mompelde binnensmonds allerhande verwijten aan haar adres.

Mijn verbeelding schoot vleugelen aan en ik verzon snel een scenario om haar van die bullebak te verlossen. Ik liet ze met voorbedachten rade een reis maken, meer bepaald naar Bretagne, aan de rand waarvan zich hoge kliffen verheffen. Terwijl ze daar zogezegd het natuurschoon bewonderde, gaf ze die rolstoel stiekem een zetje, zodat die gang kreeg, er dan op niet te stuiten wijze de sokken in zette, om vervolgens plompverloren van zo’n klif te kukelen, waardoor de inzittende schielijk het tijdelijke met het eeuwige verwisselde, waarop de dame in kwestie een triomfantelijke glimlach inslikte, een zucht van verlichting slaakte en – een geboren tragédienne – een klaagzang aanhief: “O, mijn teergeliefde echtgenoot is het hoekje omgegaan, vermoedelijk om zeep.” Neergedaald ter helle zal ze ongetwijfeld bedoelen.

Ja ik zie het allemaal zo voor me gebeuren. Ik denk dat ik er een verhaal aan zal wijden, of misschien zit er zelfs een film in.

Spannend!

Onderweg

Ik bevond me in krekengebied en ging voor anker op een bank, die men ten behoeve van natuurvrienden op een terp neergepoot had en waarvandaan men de wijde omgeving kon overschouwen. Eenden spelevaarden op het water en gaven zich, beschut door rietkragen, over aan met luidruchtig gesnater gepaard gaande stoeipartijen en vermoedelijk ook aan seksuele omgang. Een reiger streek zwierig neer, een klucht ganzen zocht heil in de vlucht en een karekiet gaf ‘m van jetje. Het kan ook een andere vogel geweest zijn, want ik ben geen ornitholoog en een zanger in het riet is voor mij automatisch een karekiet, vanwege het lied waar ik als kind mee doodgegooid ben: karekiet, kiet, kiet, in het riet, riet, riet.

Toen zag ik opeens … ja, wat zag ik eigenlijk? Ik dook in mijn fietstassen, diepte ras een kijker op, waarmee ik het rozekleurige object dat in de verte tussen lisdodden dobberde naderbij haalde en … Ik versteende. Mijn adem stokte. Mijn hart miste een paar slagen en repte zich toen om de achterstand in te halen. Wat daar dreef, was een bloot mensenlichaam. Terwijl ik bedacht wat me te doen stond, kon men mijn reet wellicht als doppenwipper gebruiken. Ik trok mijn mobieltje, zette voor alle zekerheid nog eens de verrekijker aan mijn ogen en zag hoe het hoofd van de deinende drenkeling tussen de plantenstengels opdook, met de starre blik, de wijd opengesperde mond en de hartstochtelijk rode lippen van … een opblaaspop.

Ik heb toen maar mijn mobieltje opgeborgen, blij dat ik het niet gebruikt had. Je zult de hulpdiensten maar mobiliseren voor een door een flauwe grappenmaker achtergelaten opblaaspop.  

Hou het een beetje stil, wil je?

Sprokkels

Een vrouw kan zonder twijfel een geheim bewaren, als haar maar niet verteld wordt dat het een geheim is.
Sidonie Gabrielle Colette

Twee roddeltantes … eh … vrouwen zaten op een bank in het park en hielden een kwieke stroom van opgeruimd gebabbel gaande. Ze waren er zich niet van bewust dat ik meeluisterde. Hun gesprek veranderde opeens van coupe, omdat een van de dames overging tot het doen van een vertrouwelijke mededeling en te dien einde haar stemvolume wat verminderde, maar niet in die mate dat ik het gesprek niet meer kon volgen. Ze had uit betrouwbare en dus goede bron vernomen dat er bij een notabele ingezetene van het dorp ─ ze noemde de man bij naam, maar dat doe ik hier dus niet ─ pancreaskanker vastgesteld was, waardoor de toekomst er voor hem allesbehalve rooskleurig uitzag.
─”Oed het vo joen, hè!” bezwoer ze haar gesprekspartner, hetgeen West-Vlaams is en zoveel betekent als ‘hou het een beetje stil’.
─”Vaneigens!” stelde die haar gerust.
 
Ze gingen beiden huns weegs en ik dobberde in het kielzog van de nieuwe draagster van het geheim, die luttele minuten later een vriendin ontmoette, haar hartelijk begroette en meteen daarna zei: “Zeg, heb je ’t al gehoord van …” Ze noemde de naam van de notabele, hetgeen ik dus niet doe, want de arme man is op sterven na dood.

Afscheidje

Tussendoortje

Herinneren jullie je kranige Margriet nog? Allicht niet. Ik heb haar hier een drietal keer opgevoerd, onder meer om te vertellen dat ze me op een Franse pan trakteerde, dat ze zich rattekaal tegen het rooien van bomen verzette en dat ze me als dank voor bewezen diensten een niet gering aantal oude, zeldzame en zelfs waardevolle boeken schonk. Als jullie je geheugen willen opfrissen kunnen jullie dat doen door onderstaande links aan te klikken:

Van de kale ratten besnuffeld

In mijn knollentuin

Meer moet dat niet zijn

Margriet is net geen tweeënnegentig geworden. Vanmorgen hebben we tijdens een sobere en intieme plechtigheid in de aula van een uitvaartcentrum afscheid van haar genomen. De celebrant zorgde trouwens voor een luimige verspreking, al vermoed ik dat ik de enige ben die het grappige ervan inzag.
“Op een dag staan we met de dood voor oven”, zei hij, maar hij verbeterde die oven snel in ogen, want als men op het punt staat om een overledene naar het crematorium af te voeren kan een oven nogal cru overkomen. Ook dienden de aanwezigen zich in een kring op te stellen en tijdens een gebed mekaars handje vast te houden. Ik vond dat nogal onnozel, om niet te zeggen kinderachtig. Alsof we zakdoekje leggen zouden gaan spelen. Ik hou er eigenlijk niet van om onbekenden aan te raken en wil daar dus ook niet toe verplicht worden, zelfs niet door katholieken.

Margriet, ik ben op de terugweg bij de bakker binnengelopen en heb daar een Franse pan gekocht. Als ik die straks nuttig, zal ik nog even een warme gedachte aan je spenderen. Mogen de engelen zich nu rattekaal over je ontfermen en zich om je bekommeren.

In Vlaamse velden … 5

Onderweg

Ik fietste door een bos dat treuzelig aan de herfst begon en passeerde daar de plek waar een meisje en een jongen van nog geen twintig een afspraak met de dood hadden.

ongeval1

Ik fietste door een bedaard polderlandschap en passeerde daar een plek waar veel horizon te zien was en waar een man en een vrouw stierven nog voor hun dertigste levensjaar aanving .

ongeval2

Ik fietste langs een kanaal dat zich naast me uitstrekte als een spiegel van gestold zilver en passeerde daar de plek waar een veertiger de engel des doods ontmoette.

ongeval3

Ik kwam thuis en vroeg me af hoe mensen op zulke afgelegen plekken, ver van de bewoonde wereld en het drieste verkeer, aan hun eind komen.

Een freudiaanse verspreking

Habberdegrieks

Als ik in de brievenbus een aan mij geadresseerd overlijdensbericht aantref, is dat altijd even slikken, omdat ik licht geneigd ben te veronderstellen dat een mens die mij nauw aan het hart ligt schielijk het tijdelijke met het eeuwige verwisseld heeft. Vanmorgen was dat ook weer het geval. Gelukkig voor mij – de aflijvige vond het wellicht niet zo’n dofje – betrof het iemand uit een over zijn vervaldatum gesukkelde vriendschap. Niettegenstaande onze danig versloomde relatie deelde men me op een bijgevoegd kaartje mee dat men me na de rouwplechtigheid aan de familietafel verwachtte en verzocht men me om wat van me te laten horen als ik niet op die uitnodiging kon of wilde ingaan.

Jullie weten inmiddels dat ik niet van bijeenkomsten houd en al helemaal niet als de aanleiding een betreurenswaardige gebeurtenis is. Ik toetste dus het vermelde nummer in, kreeg een vrouwenstem in mijn oor, betuigde mijn medeleven met een gevoileerd stemtimbre dat in de betere sterfkamer niet zou misstaan en vervolgde:
“Ik kom wel naar de rouwplechtigheid, maar niet naar het feest achteraf.”

Er viel een besmuikte stilte, maar toen hoorde ik de dame aan de overkant naar adem happen, om vervolgens los te barsten:
“Feest? Feest! Denkt u misschien dat we op zijn graf zullen dansen?”
Toen pas drong het tot me door dat ik me versproken had. Ik wilde me uitputten in verontschuldigingen, maar de verbinding was al verbroken.

Feest!? Hoe kwam ik daar in vredesnaam bij? Ik heb wat last van jetlag, maar dat is geen excuus natuurlijk.

En dat men lache en dat men danse
want ik hou niet van gehuil.
En dat men lache en dat men danse
als ik neerlig in mijn kuil.
Will Ferdy

Een zeer treurige prins

Sprokkels

Vandaag, maar dan 37 jaar geleden, stapte de amper 21-jarige ‘zeer treurige prins’ uit het leven in een miserabel achterafkamertje in Brugge. Hij was een buitengewoon getalenteerd dichter, maar helaas ook een uitermate getourmenteerde ziel. Zijn naam was Jotie T’ Hooft.

Liefde en ellende

Brood van weken oud heb ik geweekt in water
en opgegeten, terwijl de kou aan mijn tenen
knaagde. Met naalden heb ik in mijn bloed
gewoeld en gezocht. En niets gevonden.
Ik heb op straatstenen geslapen met honger
die door niets nog gestild kon worden
leek het wel.

In nachten, nat en donker, was ik alleen
en mijn stem hoorde niemand. Ziektes
hebben mij bezocht in de jaren, ik wou
vluchten in de dood.

Maar niets was erger dan nu, ik wou
dat je bij me kwam en in mijn ogen keek.

Jotie T’ Hooft